62.000 hectare en 1.500 melkkoeien in de steppen van Kazachstan – hier heeft rendabiliteit de hoogste prioriteit.
Ongeveer 70 kilometer ten noordwesten van Astana, de hoofdstad van Kazachstan en ongeveer 400 km verwijderd van de Russische grens, bevindt zich het bedrijf T.O.O. Rodina. Een akkerbouw-, zaadvermeerdering- en melkveebedrijf met 62.000 hectare landbouwgrond, waarvan het kleinste perceel 400 hectare meet en de gemiddelde perceelgrootte 1.000 hectare bedraagt. Hierbij komen nog 1.500 melkkoeien plus fokvee en de eigen melkfabriek inclusief de verkoop van zuivelproducten. Het aandeel van de veehouderij bedraagt 40% van de totale omzet. Het is de bedoeling om dit aandeel in de toekomst te verhogen naar 60%.
Kazachstan behoort tot de tien grootste landen in de wereld en wordt gekenmerkt door een zeer divers landschap. Het noorden en westen van het land worden gedomineerd door grote vlaktes, in het zuiden bevindt zich een van de hoogste bergketens van de wereld. Vanwege de grote afstand tot de oceanen wordt het weer in Kazachstan gekenmerkt door een uitgesproken landklimaat. De overgangsperiode tussen voorjaar en herfst is zeer kort en de verschillen zijn klein. Temperaturen van 45 graden onder nul in de wintermaanden en 35 graden plus in de zomer zijn geen uitzondering. Bovendien waait de wind onophoudelijk. Vooral deze omstandigheden stellen de landbouw voor het team T.O.O. Rodina voor een grote uitdaging. De verantwoordelijkheden onder het beheer van de meerderheidsaandeelhouder Ivan Sauer zijn over meerdere leden verdeeld. Naast de verantwoordelijke vrouwelijke en mannelijke managers op het gebied van de plantkundige productie, techniek en veehouderij werken op het bedrijf in totaal 520 medewerkers. In het oogstseizoen komen er nog eens 150 uitzendkrachten bij. De medewerkers en hun gezinnen wonen allen in het dorp Rodina, de thuisbasis van ongeveer 1.600 mensen.
Per jaar valt er slechts 150 tot 200 mm regen.
De meest waardevolle grondstof is water. Per jaar valt er slechts 150 tot 200 mm regen, in slechte jaren soms minder dan 100 mm. Dan is er het constante gevaar van bodemerosie en verdamping door de steppewind. Daarom speelt sneeuw hier in de steppen een belangrijke rol, omdat het een zeer belangrijke bron voor de waterhuishouding is. Onder deze omstandigheden is het zogenaamde „sneeuw bergen” of „sneeuw ploegen” in Kazachstan zeer gebruikelijk. Daarvoor trekt een tractor een constructie met vier risters. Hierbij zijn telkens twee risters naar elkaar gericht en lopen naar de achterzijde taps toe. Zij slepen de sneeuw van ongeveer 2,5 m breedte samen in ongeveer een meter brede “dijk”, tot een over gedimensioneerd sneeuwzaad. Afhankelijk van de hoeveelheid sneeuw bereikt het zwad een hoogte van maximaal een meter. De werksnelheid van de sneeuwploeg bedraagt ongeveer 10 km/u. Bij dit werk speelt de gebruikelijke bewerkingsrichting voor de grondbewerking geen rol. Hierbij wordt alleen rekening gehouden met de overheersende windrichting, zodat de zwaden dwars op de windrichting worden aangelegd. Zo is er minder kans, dat de de sneeuw door de steppewind wordt weggeblazen. Dat is een reden. De andere is, er voor te zorgen dat het water van de sneeuw ook in de bodem komt. Zou de sneeuw plat blijven liggen en ontdooien, zou het water vermoedelijk in sleuven samen vloeien, omdat de ondergrond nog bevroren is en het water niet kan opnemen. Door het sneeuwploegen is de laag sneeuw aan de zijkant van het zwad dunner. Op deze plaats ontdooit de sneeuw sneller, de donkere bodem komt tevoorschijn, wordt door de zon verwarmd, ontdooit en het water kan wegsijpelen. De zwaden ontdooien natuurlijk langzamer en geven het water praktisch naast de zwaden aan het reeds ontdooide gedeelte van de grond af. Deze werkwijze wordt in Kazachstan al meer dan 40 jaar gebruikt. Het wordt niet op alle percelen en elk jaar toegepast, maar op basis van ervaring, sneeuwhoogte, sneeuwkwaliteit, weersvoorspelling en vaak ook op onderbuik gevoel. Het doel is natuurlijk dat de extra kosten worden gecompenseerd door een hogere opbrengst. Dit kan in droge zomers tot wel tot 30% oplopen.
Voor het zaaien is slagvaardigheid en betrouwbaarheid prioriteit.
De belangrijkste periode voor de productie van graan is van 10 tot 15 mei. Deze vijf dagen zijn beslissend voor de oogsthoeveelheid. Voor 10 mei kan niet worden gezaaid, omdat de grond nog te koud is en na de 15de bestaat het risico dat het groeiseizoen niet meer toereikend is voor een rendabele oogst. „Het moeilijkste hier zijn de weersomstandigheden en het korte groeiseizoen, dat meestal duurt van 15 mei tot 15 augustus” bevestigt Kanat Adilbekov, Chief-agronoom bij T.O.O. Rodina. Dat wil zeggen, dat het groeiseizoen slechts 80 tot 100 dagen bedraagt. Ter vergelijking: in Duitsland is dit ongeveer 250 dagen. Zo is bij het zaaien slagkracht en betrouwbaarheid topprioriteit en de belangrijkste reden waarom op het bedrijf alleen grote tractoren worden ingezet. De XERION werken dan met de Horsch Sprinter zaaimachines de klok rond en hebben een capaciteit tot 15 ha per uur. Tijdens het zaaien wordt dagelijks het watergehalte in de bodem gecontroleerd. Gemiddeld, afhankelijk van de weersomstandigheden, wordt na elke dag 2-3 mm dieper gezaaid, zodat er voldoende water beschikbaar is om het graan te laten ontkiemen. In extreem droge jaren wordt het graan tot 10 cm diep gezaaid. Een plantenteeltkundige goocheltruc, die veel ervaring vereist, want het zal natuurlijk langer duren voor het graan opkomt.
Ook bij de melkproductie speelt het korte groeiseizoen een rol, want het voer voor de 1.500 melkkoeien en de fokkerij worden door T.O.O. Rodina volledig zelf geproduceerd. De percelen voor de productie van het voer liggen om logistieke redenen rondom het bedrijf. Ook maïs wordt op het bedrijf verbouwd. De gemiddelde opbrengst van vroegrijpe rassen ligt hier bij 15 tot 25 ton per hectare. „Het grootste probleem bij het voeren van de dieren is het tekort aan suiker en eiwitten” aldus Julia Kolenovskaya, bedrijfsleidster van de veehouderij bij T.O.O. Rodina. „Wij lossen dit op door de aankoop van zonnebloemenschroot en polysacchariden” en daardoor behaalt het bedrijf een trotse gemiddelde melkcapaciteit van 8.000 liter per koe.
Productiviteit en kwaliteit voor de groei is het uitgangspunt van het bedrijf.
De gehele vloot voertuigen van het bedrijf bestaat momenteel uit 136 vrachtwagens en auto’s en 120 tractoren, waarvan een groot deel nog Kirovets en MTZ zijn. De overschakeling op westerse techniek begon in 2004. „Aan Duitse techniek hebben we nu zeven XERION tractoren, 2 JAGUAR hakselaars, vier ROLLANT persen, twee QUADRANT grootpakpersen en een SCORPION verreiker. Het maaidorserpark omvat 13 MEDION 310 en 18 TUCANO 320″ telt Dmitri Anpilogov. Hij is de chef-ingenieur van het bedrijf en verantwoordelijk voor de afdeling techniek, dat wil zeggen hij behartigt alle belangen rondom de machines. Perfect werk voor hem betekent „wanneer de gehele techniek aan het werk is, alle machines lopen, er geen storingen zijn en alles draait.”
„De machines zijn zeer gebruiksvriendelijk, kwalitatief hoogwaardig, betrouwbaar en gaan niet zo vaak kapot” voegt Kanat Adilbekov er aan toe. „Waar men vroeger meerdere machines voor een hectare nodig had, worden nu met een machine meerdere werkzaamheden uitgevoerd. Dat de reden waarom T.O.O Rodina voor CLAAS machines heeft gekozen en het bedrijf en het machinepark geleidelijk op meer efficiënte productiemethoden overschakelt.
Productiviteit en kwaliteit is het uitgangspunt van de onderneming. Minder techniek gebruiken, bestaande percelen efficiënter benutten en kwalitatief steeds betere oogstresultaten behalen – dat zijn de doelstellingen op langere termijn voor T.O.O Rodina, waar het gehele team naar toe werkt.
T.O.O. Rodina |
|
Over het bedrijf |
|
Bestaat sinds |
1994 |
Veebezetting | 1.500 melkkoeien, excl. fokkerij |
Medewerkers | 520, exclusief hulpkrachten tijdens de oogst |
Oppervlakte | 62.000 ha, waarvan 41.000 ha graan,4.000 tot 4.500 ha eenjarig voedergras, 2.600 ha meerjarige grassoorten en luzerne 2.500 tot 3.000 ha maïs, de rest is braak liggend terrein. |
Vruchtwisseling | Vruchtwisseling op graanpercelen: 3x zomertarwe, 1x braak of 3x zomertarwe, 1x zomergerst, 1x braak Percelen voor voedergewassen: 3x maïs, 1x voergras |
Bodemgesteldheid | zware leemgrond |
Neerslaghoeveelheden per jaar | 150 tot 200 mm |
CLAAS machinebestand | 2 JAGUAR 830, 18 TUCANO 320, 13 MEDION 310,1 XERION 3800, 2 XERION 4000,3 XERION 4500, 1 XERION 5000,1 SCORPION 7040 |
Tekst & Beeld: Claas- Werkelijk goed werk. Tractoren van Claas.